Thursday, August 12, 2010

2010 оны төмрийн хүдрийн үнэ өртөг ба үнийн уналт

2010 оны төмрийн хүдрийн үнэ өртөг ба үнийн уналт
2010 оны эхний хагас жил удахгүй дуусч байгаа ба хэлэлцээрээр төмрийн хүдрийн үнийг улиралаар тогтоохоор тохиролцсон байна. 3 их уурхай 3 улиралын урт хугацааны гэрээний үнийг өсгөх хүсэлтийг дэвшүүлсэн. Харин гангийн үйлдвэр шаардлагыг хүлээн авч нийтлэг үнэ тогтооход бэрхшэээлтэй, учир нь түүний өөрийн өртөг нэмэгдэх болон дараахь зайлшгүй дутагдал хүчин зүйлээс шалтгаална. Сүүлийн 2 сарын байдлаас харахад төмрийн хүдрийн бэлэн бүтээгдэхүүний зах зээлийн үнэ буурсаар байгаа билээ. 2 талын дарамт шахалтан доор 2010 оны сүүлийн хагас жилийн импортын төмрийн хүдрийн үнэ ямархуу чиг хандлагатай байх мөн аль талын шалтгаан нөлөөлөх зэрэг талаар хологдох салбарын эрдэмтэн судлаач урьдчилан таамаглал анализ хийсэн байна.
Үнэт цаас (32,20,-1.92,-5.63%)ган төмрийн салбарын судаач Chong Gangyong
Q3 бэлэн хүдрийн уналт, Q4 урт хугацааны гэрээний уналт
Хамгийн сүүлийн төмрийн хүдрийн урт хугацааны гэрээний үнэ тогтоолтын дүрмээр Пүши төмрийн хүдрийн үнийн үзүүлэлт ирэх улиралын үнийг тогтоох баримт болно. Харин Пүши төмрийн хүдрийн үзүүлэлт болон одоогийн бэлэн хүдрийн чиг хандлага адил байгаагаас ирээдүйн урт хугацаат гэрээний үнэ аажмаар бэлэн бүтээгдэхүүн болж байна.
Пүши төмрийн хүдрийн үнийн үзүүлэлт 2010 оны 3-5 дугаар сард дунджаар 1 тн нь 159 долларь өнгөрсөн улиралаас 33%-иар өссөн үзүүлэлт гарч байна. Энэ өссөн үзүүлэлтээс харахад улсын дотоодын 3-р улиралын урт хугацаат гэрээний үнэ ойролцоогоор 1 тн нь 147 доллар болж, боомтын үнийг давж 160 долларт хүрэх тооцоотой байна. Өнөөгийн байдлаар бэлэн хүдрийн үнэ ойролцоогоор 1 тн нь 151 доллар байгаа ба урт хугацаат гэрээний бэлэн бүтээгдэхүүний үнэ 3-р улиралд гарахаар байна.
3-р улиралын бэлэн байгаа төмрийн хүдрийн үнэ цаашид ч буурах хандлагатай байгаа ба Пүши төмрийн хүдрийн үнийн үзүүлэлт болон бэлэн байгаа хүдрийн чиг хандлага үндсэндээ нэгдмэл байна. Иймээс 3-р улиралын дундаж үнээр 4-р улиралын төмрийн хүдрийн урт хугацааны гэрээний үнийг бодоход 4-р улиралд үнэ зайлшгүй буурахаар байгаа билээ.
Хятадын Арилжаа гүйлгээ үйлдвэрийн хүчийг нэмэгдүүлэх төв ийн төмрийн хүдрийн судлаач He Rongliang :
Бэлэн байгаа төмрийн хүдрийн үнийн уналт хэвийн байдалд орох тухай
Импортын төмрийн хүдрийн үнийг судлаж юуны түрүүнд бэлэн хүдрийн болон хэлэлцээрийн хүдрийн үнийн уялдааг тодорхой болгох шаардлагатай байна. Сүүлийн үеийн байдлаас харахад хэлэлцээрийн хүдэр болон бэлэн хүдрийн уялдаа холбоонд багахан өөрчлөлт орсон байдал бий болжээ. Олон төрлийн хэлбэрийг дагаад харилцан эвлэрэлд хүрсэн хэлэлцээрийн хүдрийн хэлбэр гарч ирж хэлэлцээрийн хүдэр үе шаттайгаар богиносож ингэснээр хэлэлцээрийн хүдэр бэлэн хүдрийн зах зээлийн дагагч болж энэ нь ирэх 1,2 жилдээ ноёрхохоор байдал харагдаж байна. Уурхай монополь давуу байдлаа ашиглаж илүү ашиг олох боломжтой, гэхдээ гангийн үйлдвэр ялангуяа томоохон гангийн үйлдвэр урт хугацааны хамтын ажиллагаанаас эхлэж зайгаа тавьж өгөх болно. Харин хэлэцээрийн хүдэр бага, бэлэн хүдрийн үнээс бага байх нь бодит байдал юм. Учир нь хэлэлцээрийн хүдрийн давуу тал бол эрсдлийг зогсоох. Түүний үнэ бэлэн хүдрийн үнээс бага байх нь зах зээлийн хэвийн үзэгдэл юм.
Иймээс бэлэн хүдэр хэлэлцээрийн хүдрийн чиг хандлагыг тодорхойлох гол түлхүүр болно. Бэлэн хүдрийн нөлөө бага үндсэндээ зөвхөн зах зээлийн бодит шаардлагад нөлөөлөх боломжтой.
Зах зээлийн олон хүчин зүйлээс харахад сүүлийн хагас жилийн төмрийн хүдрийн үйлдвэрт үзүүлэх нөлөө их байгаа. Цаашид олон улсын зах зээл ган төмрийн бүтээгдэхүүнд өндөр шаардлагыг тавих хандлагатай. Төмрийн хүдрийн үйлдвэрлэлтийн хэмжээ дотоодод эдийн засгийн өндөр өрсөлдөөнд орсноор барилга, машин техник гэх мэт чухал ган төмрийн хэрэглээний салбаруудыг туйлдалд оруулж хэрэглээний өсөлт буурсан байна. Сүүлийн хагас жилийн сүүл үеэс өдрийн боловсруулаагүй гангийн үйлдвэрлэл 1600000 тн орчим болж байгааг харахад энэ нь цаашид дэлхийн ган төмрийн хэрэгцээ хэвийн байдалдаа орохыг харуулж байна.
Гэхдээ сүүлийн хагас жилд Европ, Хойд америкийн өндөр хөгжилтэй орнууд болон эдийн засгийн хямрал буурай хөгжилтэй орнуудад нөлөөлж бүр доройтолд оруулж байна. Өнөөгийн байдлаас харахад сүүлийн хагас жилд Европын холбоо, Хойд америкийн бүс нутгийн ган төмрийн хэрэгцээ тогтмол өсч байгаа нь Зүүн азиийн ялангуяа Хятадын боловсруулаагүй гангийн үйлдвэрийг хэвийн ажиллагаанд оруулах хандлагатай байна. Иймээс сүүлийн хагас жилийн дэлхийн ган төмрийн хэрэгцээ их хэмжээгээр өсөх боломжгүй гэсэн үзэгдэл харагдаж байна.
Сүүлийн хагас жилийн бэлэн хүдрийн чиг хандлагыг харахад аажмаар өсөж хэвийн байдалд орно гэсэн урьдчилгаа тооцоо байна.
Сүүлийн хагас жилд эдийн засгийн эргэлтийг дагаад, хөрөнгө оруулалт багассанаар ган төмрийн бүтээгдэхүүний хэрэгцээг багасгаж мөн ган төмрийн бүтээгдэхүүнд шигшигдэх байдал тулгарч хязгаартай үйлдвэрлэл явуулах зэрэг хүчин зүйлүүд ган төмрийн хэрэгцээний тал дээр сүүлийн хагас жил өмнөх хагас жилийхээс дутуу байх ингэснээр хүдрийн үнэ эхний хагас жилийн түвшнээс бага байх нөхцөлтэй байгаа.
ЛанГө ган төмрийн судалгаа мэдээллийн төвийн судлаач Ши Сүнмин:
Холбогдох доод газруудын дэмжлэг байгаа хэдий ч 4 сарын юаны өсөлтийг давахад бэрх байгаа эь урьдчилсан байдлаас харагпаж байна. Энэ нь импортын төмрийн хүдрийн үнийн өсөлтийг их хэмжээгээр нэмэгдүүлэх хандлагатай байна. 3 их уурхайн хүдрийн үнийг өсгөх шаардлага тавьсны үндсэн дээр ойрын өдрүүдэд холбогдох газрууд бодлогодоо өөрчлөлт оруулж байгаа бөгөөд түүн дундахь нарийн холбоо уялдааг орхигдуулах үзэгдэл харагдаж байна. Юаны өсөлт импортын худалдаа наймаанд ашигтай ба манай улсын хувьд төмрийн хүдрийг хамгийн ихээр импортлогч улс билээ. Харин өсөн нэмэгдэж байгаа импортын хүдрийн үнэ дотоодын ган төмрийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг аж ахуйн нэгжийг мухардалд оруулж байгаа юм. Олон улсын төмрийн хүдрийн хэлэлцээр амжилтанд хүрээгүй нь юаны ханшийг тогтворжуулж нэг талаас дотоодын ган төмрийн аж ахуй нэгжид өөрийн өртөг өндөртэй дарамтыг зохицуулж байна. Юаны өсөлтийн 3%-иар бодоход ган төмрийн үйлдвэр 4,5 доллараар бага түүхий эд ашиглах тооцоо бий. Ингэснээр мөн төмрийн хүдрийн экспорт улсын мөнгөний өсөлтөнд нөлөөлөх асуудал үүсч байна.
Үүнэс гадна дотоодын ган төмрийн үйлдвэр хэрэгцээг хангах байдлыг ажиглаж харахад хэдийгээр улсын эрчим хүч хэмнэлтийг биелүүлэхгүй байгаа ч богино хугацаанд бүх л ган тамрийн үйлдвэрийн хэмжээг их хэмжээгээр багасгаж чадахгүй, мөн түүхийн эдийн хэрэглээний хүрээг ч багасгаж чадахгүй байдал харагдаж байна. Иймээс урьдны чиг хандлага үзүүлэлтийг харж судалснаар төмрийн хүдрийн зах зээлийн үнэ 1 тн нь 1000 юаньд хүчи дархлаажиж байна.
Ерөнхийд нь дүгнэхэд сүүлийн хагас жилийн төмрийн хүдрийн үнэ 2009 оны түвшинд хүрч чадахгүй, зах зээл дээр бүхэлдээ үе шаттайгаар эогэлтэнд орох ба гэхдээ энэ зах зээлийн өсөлт хязгаартай бөгөөд төн оны дунд өмнөх үеийн өндөр өсөлтийг давж гарахад бэрх төдийгүй 2010 онд дотоодын ган төмрийн салбарыг ”өөрийн өртөг өндөр” жил болгож байгаа юм.